Bước vào giai đoạn cuối năm 2024, ngành thép Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng trực tiếp từ sự sụt giảm nghiêm trọng của giá thép trên thị trường quốc tế. Cùng với áp lực từ lượng tồn kho lớn, triển vọng tăng trưởng của ngành thép trong nước trở nên bấp bênh khi phải đương đầu với các cuộc điều tra chống bán phá giá cũng như thị trường quốc tế đầy biến động.
Giá thép trong quý III chạm đáy sau nhịp hồi nhẹ trong quý II
Trong quý II năm 2024, giá thép thế giới ghi nhận một vài dấu hiệu phục hồi sau thời kỳ suy thoái kéo dài. Tuy nhiên, khi bước sang quý III, giá thép lại tiếp tục giảm mạnh, đẩy các doanh nghiệp sản xuất thép vào tình thế khó khăn hơn do hàng tồn kho chưa tiêu thụ hết.
Giá thép giảm mạnh xuống mức thấp nhất trong gần một thập kỷ
Giá thép thanh đã có thời điểm rơi xuống dưới mức 2800 CNY/tấn, mức thấp nhất trong vòng 8 năm, kể từ cuối năm 2016. Tương tự, giá thép cuộn cán nóng cũng đã giảm về mức thấp nhất trong gần 4 năm, kể từ tháng 10/2020. Sự lao dốc này là kết quả của nhu cầu tiêu thụ toàn cầu yếu kém, trong khi nguồn cung từ Trung Quốc tiếp tục gia tăng.
Nguồn cung tăng cao từ Trung Quốc trong bối cảnh nhu cầu suy yếu
Sự suy giảm của thị trường bất động sản tại Trung Quốc, do nhà ở dư thừa, đã dẫn đến việc chính phủ hạn chế hỗ trợ cho các tập đoàn bất động sản lớn. Điều này làm giảm nhu cầu tiêu thụ thép trong nước, buộc các nhà máy thép Trung Quốc phải tăng cường xuất khẩu, tác động trực tiếp đến giá thép toàn cầu. Thêm vào đó, việc Trung Quốc ban hành tiêu chuẩn chất lượng mới cho thép thanh đã khiến các doanh nghiệp tại đây xả kho hàng tồn với giá thấp, đẩy giá thép quốc tế tiếp tục giảm mạnh.
Ngành thép Việt Nam lo lắng vì lượng tồn kho lớn
Trong bối cảnh giá thép thế giới sụt giảm, các doanh nghiệp thép Việt Nam đang phải chịu áp lực lớn về vấn đề tồn kho. Đến cuối quý II/2024, tổng giá trị hàng tồn kho của các doanh nghiệp thép trên sàn chứng khoán ước tính đạt khoảng 75.000 tỷ đồng, tuy đã giảm khoảng 7.000 tỷ so với cuối quý I nhưng vẫn là mức tồn kho cao thứ hai trong 7 quý gần đây. Điều này làm gia tăng lo ngại về khả năng tiêu thụ và giải phóng hàng tồn của các doanh nghiệp.
Các “ông lớn” ngành thép Việt Nam lao đao vì áp lực tồn kho
Những tên tuổi lớn trong ngành thép Việt Nam như Hòa Phát, Nam Kim, VNSteel, Hoa Sen và Tôn Đông Á đang chiếm gần 90% tổng giá trị hàng tồn kho của toàn ngành. Đặc biệt, Hòa Phát chiếm hơn một nửa, với lượng tồn kho tại cuối quý II đạt trên 40.000 tỷ đồng. Dù một số doanh nghiệp đã cố gắng giảm quy mô hàng tồn kho sau quý II, nhưng tình hình vẫn còn khó khăn khi mức tồn kho hiện tại vẫn cao so với trung bình của năm 2023.
Trông chờ vào các biện pháp chống bán phá giá
Trong bối cảnh giá thép chưa có tín hiệu tích cực, các doanh nghiệp thép trong nước đang đặt nhiều kỳ vọng vào việc chống bán phá giá để giảm bớt áp lực cạnh tranh từ thép nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc. Các cuộc điều tra chống bán phá giá tập trung vào thép cán nóng (HRC) nhập khẩu từ Ấn Độ và Trung Quốc, cùng tôn mạ kẽm từ Hàn Quốc và Trung Quốc, được hy vọng sẽ góp phần ổn định thị trường nội địa.
Tuy nhiên, tình hình lại thêm phức tạp khi vào ngày 8/8/2024, Ủy ban châu Âu (EC) đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép cán nóng từ Ai Cập, Ấn Độ, Nhật Bản và Việt Nam. Đây là thách thức mới đối với ngành thép Việt Nam trong quá trình tìm kiếm sự ổn định và phát triển bền vững.
Nửa cuối năm 2024 là giai đoạn đầy thách thức đối với ngành thép Việt Nam khi phải đối diện với những biến động tiêu cực của giá thép thế giới, tình trạng hàng tồn kho lớn, và các cuộc điều tra chống bán phá giá. Để vượt qua giai đoạn khó khăn này, ngành thép cần có những biện pháp thích hợp, đặc biệt là đẩy mạnh xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường tiêu thụ, đồng thời chờ đợi các quyết định chống bán phá giá từ cơ quan chức năng.
Bình luận bài viết